Πολύ συχνά οι περισσότεροι από εμάς, σε ολόκληρο το φάσμα των δραστηριοτήτων μας βρισκόμαστε αντιμέτωποι με οργανωτικές ατέλειες –ή ανυπαρξίες- του κράτους, αναζητώντας κατά κανόνα την ευκαιριακή λύση και όχι τις αιτίες, τις οποίες, συνήθως, αφήνουμε να τις πραγματευθούν οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι, οι φιλόσοφοι, οι λόγιοι και άλλοι που εκθέτουν τις απόψεις τους στο κοινό. Προσωπικά, εστιάζω ακριβώς στο σημείο αυτό, στην «άφεση» δηλαδή, ως αιτία όλων των δεινών. Δεν είμαι ιστορικός, πολιτικός, λόγιος, ή δημοσιογράφος. Ωστόσο από τα λίγα πράγματα που έχω διαβάσει, σε σχέση με όλους αυτούς, και από τα πολλά που έχω υποστεί ως πολίτης της χώρας αυτής, όπως κι εσείς άλλωστε, καταλήγω πάντα ότι όχι μόνο είμαστε εκχωρητικοί ως Έθνος, αλλά το επιδιώκουμε κιόλας.
Η μέγιστη των αποδείξεων για τη «φιλοσοφία» που μας διέπει, κατά την ταπεινή μου γνώμη πάντα, είναι εκείνη της εισαγωγής μονάρχη μετά από έναν εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα που άφησε άφωνη ολόκληρη την Ευρώπη. Και αναφέρομαι βέβαια στον Αγώνα που ξεκίνησε το 1821, η εξέλιξη του οποίου από τα νεαρά χρόνια μού δημιουργούσε τον εξής απλοϊκό προβληματισμό: Ξεσηκώθηκαν, αγωνίστηκαν, μάτωσαν, ξεκληρίστηκαν τόσοι άνθρωποι μόνο για να έχουν έναν ΜΗ Τούρκο μονάρχη; Απλοϊκά, πάντα, μόνο αυτό μπορεί να σκεφτεί κάποιος όταν μετά από τόσους αγώνες ανεχθήκαμε έναν εισαγόμενο βασιλέα, για να μην πω ότι τον αναζητήσαμε κιόλας.
Ο Όθων διορίσθηκε μονάρχης, από τους «προστάτες» μας, το 1832 και δύο χρόνια αργότερα κατέφθασε στην Αθήνα μαζί με τα «χαρέμια» του, όπως χαρακτήριζαν οι χρονικογράφοι της εποχής την συνοδεία του. Λίγα χρόνια μετά (1837) ο νεαρός μονάρχης συνόδευσε στην πατρίδα των ανθρώπων που κυβερνούσε και την σύντροφό του Αμαλία η οποία έμεινε στην ιστορία γνωστή και για την στειρότητά της. Οι αγώνες για την εκδίωξη της μοναρχίας ασφαλώς ήταν μεγάλοι και είναι εκείνοι που απαλύνουν την πίκρα για το «εκχωρητικό» της φυλής μας. Κινήματα εκδηλώθηκαν παντού με κορύφωση την έξωσή τους στις 10 Οκτωβρίου 1862. Τριάντα, σχεδόν, χρόνια μακέλεψαν τη χώρα και μάλιστα μετεπαναστατικά χρόνια. Τότε που έπρεπε να συσταθούμε όχι μόνο ως Κράτος αλλά και ως Έθνος.
Για τη σημερινή λοιπόν επέτειο δεν θα σταθώ στην απλή αναφορά των απόψεών μου για τη βασιλεία ή τη ράτσα μας, ούτε θα αναφέρω εκτενώς ιστορικά γεγονότα, που μπορούμε όλοι μας να τα βρούμε κάθε στιγμή στις βιβλιοθήκες μας και στο διαδίκτυο. Θα ασχοληθώ με την Αμαλία αλλά και κάτι πιο «πικάντικο» που είχε απασχολήσει ιδιαίτερα την κοινωνία των ενδιαφερόμενων τα χρόνια εκείνα. Και εννοώ βέβαια την ανικανότητα της Αμαλίας να δώσει ένα διάδοχο στο «θρόνο».
Η Αμαλία ή Μαρία, όπως ήταν το όνομά της πριν το γάμο, ήταν κόρη του Παύλου δούκα του Ολδεμβούργου και παντρεύτηκε τον Όθωνα, ερήμην του λαού του, κρατώντας τον μάλιστα μακριά από τα καθήκοντά του για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπήρξε ιδιαίτερα μισητό άτομο από τον λαό, όπως άλλωστε και ο σύζυγός της και οι Βαυαροί της αυλής τους. Τότε η σάτιρα έβαλε στο στόχαστρο ό,τι ακριβώς πονάει μια γυναίκα: την στειρότητα. Χαρακτηριστικό το τετράστιχο που ακολουθεί το οποίο τραγουδιόταν από τον λαό:
Η μέγιστη των αποδείξεων για τη «φιλοσοφία» που μας διέπει, κατά την ταπεινή μου γνώμη πάντα, είναι εκείνη της εισαγωγής μονάρχη μετά από έναν εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα που άφησε άφωνη ολόκληρη την Ευρώπη. Και αναφέρομαι βέβαια στον Αγώνα που ξεκίνησε το 1821, η εξέλιξη του οποίου από τα νεαρά χρόνια μού δημιουργούσε τον εξής απλοϊκό προβληματισμό: Ξεσηκώθηκαν, αγωνίστηκαν, μάτωσαν, ξεκληρίστηκαν τόσοι άνθρωποι μόνο για να έχουν έναν ΜΗ Τούρκο μονάρχη; Απλοϊκά, πάντα, μόνο αυτό μπορεί να σκεφτεί κάποιος όταν μετά από τόσους αγώνες ανεχθήκαμε έναν εισαγόμενο βασιλέα, για να μην πω ότι τον αναζητήσαμε κιόλας.Ο Όθων διορίσθηκε μονάρχης, από τους «προστάτες» μας, το 1832 και δύο χρόνια αργότερα κατέφθασε στην Αθήνα μαζί με τα «χαρέμια» του, όπως χαρακτήριζαν οι χρονικογράφοι της εποχής την συνοδεία του. Λίγα χρόνια μετά (1837) ο νεαρός μονάρχης συνόδευσε στην πατρίδα των ανθρώπων που κυβερνούσε και την σύντροφό του Αμαλία η οποία έμεινε στην ιστορία γνωστή και για την στειρότητά της. Οι αγώνες για την εκδίωξη της μοναρχίας ασφαλώς ήταν μεγάλοι και είναι εκείνοι που απαλύνουν την πίκρα για το «εκχωρητικό» της φυλής μας. Κινήματα εκδηλώθηκαν παντού με κορύφωση την έξωσή τους στις 10 Οκτωβρίου 1862. Τριάντα, σχεδόν, χρόνια μακέλεψαν τη χώρα και μάλιστα μετεπαναστατικά χρόνια. Τότε που έπρεπε να συσταθούμε όχι μόνο ως Κράτος αλλά και ως Έθνος.
Για τη σημερινή λοιπόν επέτειο δεν θα σταθώ στην απλή αναφορά των απόψεών μου για τη βασιλεία ή τη ράτσα μας, ούτε θα αναφέρω εκτενώς ιστορικά γεγονότα, που μπορούμε όλοι μας να τα βρούμε κάθε στιγμή στις βιβλιοθήκες μας και στο διαδίκτυο. Θα ασχοληθώ με την Αμαλία αλλά και κάτι πιο «πικάντικο» που είχε απασχολήσει ιδιαίτερα την κοινωνία των ενδιαφερόμενων τα χρόνια εκείνα. Και εννοώ βέβαια την ανικανότητα της Αμαλίας να δώσει ένα διάδοχο στο «θρόνο».
Η Αμαλία ή Μαρία, όπως ήταν το όνομά της πριν το γάμο, ήταν κόρη του Παύλου δούκα του Ολδεμβούργου και παντρεύτηκε τον Όθωνα, ερήμην του λαού του, κρατώντας τον μάλιστα μακριά από τα καθήκοντά του για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπήρξε ιδιαίτερα μισητό άτομο από τον λαό, όπως άλλωστε και ο σύζυγός της και οι Βαυαροί της αυλής τους. Τότε η σάτιρα έβαλε στο στόχαστρο ό,τι ακριβώς πονάει μια γυναίκα: την στειρότητα. Χαρακτηριστικό το τετράστιχο που ακολουθεί το οποίο τραγουδιόταν από τον λαό:
Του Όθωνα το φέσι
το κάνανε σκαμνί
να κάτσει η Αμαλία
να κάνει το παιδί!
Φυσικά ήταν απόλυτα δικαιολογημένοι οι όποιοι περιπαικτικοί σχεδιασμοί μια κι επί μακρόν όλοι ασχολούνταν με τη στάση ερωτικής συνεύρεσης των βασιλέων προκειμένου να συλλάβουν τον ποθητό διάδοχό τους. Εδώ οφείλω να επισημάνω ότι είχα την τύχη προ μηνών να διαβάσω, σχετικά, ένα εξαιρετικό βιβλίο και για την ακρίβεια ένα επιστημονικό πόνημα που μελετά «Το αίτιο ατεκνίας της Αμαλίας». Οι συγγραφείς, Λάζαρος Βλαδίμηρος (γυναικολόγος), Αριστείδης Διαμαντής (κυτταρολόγος) και Γεώργιος Ανδρούτσος (Ουρολόγος-Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών) και στηριζόμενοι, όπως πάντα, σε τεκμηριωμένες επιστημονικές και ιστορικές πηγές καταλήγουν στην περίπτωση απλασίας του κόλπου ως αιτία για την ανικανότητα αναπαραγωγής. Παραθέτοντας συνοπτικά το αποτέλεσμα της έρευνάς τους, σας την προτείνω ανεπιφύλακτα, ακόμη και στους μη έχοντες ιατρικές γνώσεις.
Η άτυχη βασίλισσα Αμαλία έπασχε από μια πάθηση που οι γιατροί της εποχής ήταν αδύνατον να διαγνώσουν, καθώς ήταν άγνωστη τότε. Είναι η συγγενής απλασία ή αγενεσία κόλπου. Η εικόνα έξω γεννητικών οργάνων με άτρητο παρθενικό υμένα ομοιάζει κατά πολύ με αυτήν της συγγενούς απλασίας κόλπου. Εξ ου και το "σχεδόν παρθένος" της τότε διάγνωσης των ιατρών.
Στις γυναίκες αυτές η προσπάθεια για συνουσία αποβαίνει εξαιρετικά επώδυνη και σε περιπτώσεις που θα γίνει κατ΄ επανάληψη προσπάθεια για είσδυση του πέους στον μη σχηματισμένο κόλπο, η περιοχή των έξω γεννητικών οργάνων τραυματίζεται, φλεγμαίνει, καθίσταται εξαιρετικά ευαίσθητη. Οπτικά δίδεται η εντύπωση πως πρόκειται για στενή είσοδο του κόλπου. Η συνυπάρχουσα ευαισθησία των έξω γεννητικών οργάνων της Αμαλίας, οδήγησε τους γιατρούς του 19ου αιώνα να πιστεύουν πως αντιμετωπίζοντας την στενότητα της εισόδου, με διαστολή του στομίου με προπαρασκευασμένους σπόγγους, θα θεράπευαν και τη χρόνια ευαισθησία των έξω γεννητικών οργάνων, ώστε να επιτευχθεί η σύλληψη.
Χωρίς να μπορώ να κρύψω την ανακούφισή μου, ως κακιά γυναίκα, καθώς -και ευτυχώς- η
φύση μεριμνά πριν από εμάς για εμάς, διευκρινίζω ότι η Αμαλία δεν ήταν μισητή από τον λαό για την ατεκνία της. Η ακαμψία του χαρακτήρα της, η εμμονή της να μην αλλάξει θρήσκευμα, η εμπλοκή της με τις φατρίες, οι προσπάθειές της να δημιουργήσει τάξη αριστοκρατών στο λαό των ρακένδυτων, αλλά κυρίως η εμπλοκή της στην πολιτική την έφεραν στο στόχαστρο. Τα «σκιαδικά» όπως χαρακτηρίστηκαν οι αντιβασιλικές εκδηλώσεις που ξέσπασαν στο Πεδίον του Άρεως τον Μάιο του 1859 από φοιτητές που φορούσαν ψάθινα καπέλα (σκιάδια), ως σήμα κατατεθέν των νεαρών Ελλήνων δημοκρατών, ήταν ίσως η αρχή του τέλους των μοναρχών, στη βάση δημιουργίας νεολαιίστικων αντιμοναρχικών οργανώσεων. Μέσα από αυτές τις οργανώσεις κορυφώθηκε η αντίδραση και στο πρόσωπο της Αμαλίας.Πράγματι τον Σεπτέμβρη του 1861 η μονάρχις μετά τον έφιππο περίπατό της, κι ενώ βρισκόταν μπροστά στο σημερινό ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία», δέχθηκε πυροβολισμούς από τον Αριστείδη Δόσιο, έναν από τους ηγέτες της νεολαίας. Ο Δόσιος αστόχησε, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο, του δόθηκε χάρη –λέγεται από την ίδια την Αμαλία- και ο λαός μπήκε σε έναν νέο κύκλο κρατικής τρομοκρατίας, με εξορίσεις και φυλακίσεις. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι η απόπειρα κατά της Αμαλίας δημιούργησε ένα κλίμα συμπάθειας προς τους βασιλείς. Πιθανόν να εννοούν ότι το κλίμα δημιουργήθηκε σε εκείνους που γλίτωσαν από τις ποινές, τις εξορίες και τις φυλακές. Και απ΄ όσα αναφέρονται πρέπει να ήταν λίγοι.
Στη συνέχεια τα γεγονότα του Ναυπλίου, με την «εξαιρετικά επικίνδυνη γυναίκα», την λόγια Καλλιόπη Παπαλεξοπούλου, ως μάνα-ψυχή της νέας επανάστασης,
άνοιξαν τον δρόμο για την έξωση των μοναρχών. Ήδη τον Οκτώβριο το βασιλικό ζεύγος ήταν εν πλω. Έστω κι αν η ευφυής Αμαλία συμβούλευσε την τελευταία στιγμή τον πανικοβλημένο σύζυγό της να κρυφθούν στη Μάνη στους «καθυστερημένους κοινωνικά πληθυσμούς» εκείνος αποφάσισε να επιστρέψει στον Πειραιά. Μάταια βέβαια διότι λίγο πριν τελειώσει η 10η Οκτωβρίου 1862 είχαν ήδη εισβάλλει στο παλάτι οι νέοι, με τον γιο του στρατηγού Μακρυγιάννη μπροστάρη, και οι μισητοί μονάρχες είχαν πάρει το δρόμο προς την χώρα καταγωγής τους.Αρνήθηκα να μετρήσω πόσες φορές τα μετέπειτα χρόνια, οι Έλληνες επαναλάβαμε την πράξη «εκδίωξη μονάρχη», όπως επίσης πώς αυτοί οι νέοι που πρωτοστάτησαν στην τήρηση των συνταγματικών ελευθεριών, έκαναν πενήντα σχεδόν χρόνια να ανακάμψουν (βλ. ευαγγελικά). Σημασία έχει ότι σήμερα δεν έχουμε μονάρχη και ότι οι νέοι εξακολουθούν να αγωνιούν και να αγωνίζονται, όσο κι αν εμείς οι παλαιότεροι έχουμε «καγκελώσει» τις ιδέες μας στην πύλη του Πολυτεχνείου. Επίσης, για να χαριτολογήσω, μεγάλη σημασία έχει και το γεγονός ότι η Αμαλία δεν μπορούσε να τεκνοποιήσει. Φαντάζεστε να είχαμε να κουμαντάρουμε και τους απογόνους του Όθωνα;
Πηγές κειμένων
-Αμαλία της Ελλάδας, από τη Βικιπαίδεια
-Βλαδίμηρος Λ., Διαμαντής Α., Ανδρούτσος Γ. (2009) Το αίτιο ατεκνίας της Βασίλισσας Αμαλίας. Αθήνα: Ζήτα.
-Βουρνάς Τ. (1999) Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας, τ. Α΄- Από την Επανάσταση μέχρι το Γουδί. Αθήνα: Πατάκης.
- Παπαλεξοπούλου Καλλιόπη, από τη Βικιπαίδεια
- Pήγος Άλκης, Το Πανεπιστήμιο και οι φοιτητές στην πρωτοπορία του αντιδυναστικού Αγώνα, Η Αυγή.
-Σκιαδικά, από την Βικιπαίδεια.
Πηγές εικόνων
Αμαλία
Όθων
Παπαλεξοπούλου Κ.
Σκιαδικά
